Gure mitologiaren hatsa

Orain, “gure mitologiaren hatsa” podcast segida honi bukaera emango diot “etxea” kontzeptua pixkat azalduz. Baina azken-azkena, elezahar bat izango da, haurrei asko gustatzen zaie bat: “Herensuge”.

Orain, gure mitologiaren dualitatea hobeto adierazteko “Gaueko” eta “Gauargi” ezagutuko ditugu eta bukaeran, zein mito kontatuko dizut? “Gaueko”, jakina! Adi! Adi!

Orain, Damaren familia ezagutuko dugu: bere semeak, Atarrabi eta Mikelats, eta bere bikotea, Sugaar. Eta bukaeran, azken horren bizilekua bisitatuko dugu mito baten bitartez

Orain, «eter» elementuarekin jarraituz, Damak nola mantentzen duen munduaren oreka; zeintzuk dira haren aginduak. Eta bukaeran, “Mikelats eta Atarrabi” mitoa kontatuko dizut

Orain, «eter» elementuarekin hasiko gara: ezaugarriak eta pertsonaiak. Hasteko Dama ezagutuko dugu. Zeren adierazlea da? Eta bukatzeko, Marirekin ibili den neska baten istorioa ezagutuko dugu

Orain, erritualez mintzatuko naiz. Gure artean ezagunena “Akelarrea” bereziki azalduz. Eta bukaeran, beste erritual mota bat; hortzekin zer egiteko adierazten den istorio bat kontatuko dut

“Aire” elementuarekin jarraituz, sorginak hobeto ezagutuko ditugu: zeintzuk diren, pertsonaiak? Pertsonak? Eta bukaeran, “Sorginberri” mitoak azalduko digu zer egin sorgin izateko

Eta «aire» elementuarekin eta sorginekin jarraituz, gaur sorginek egiten dakitena aipatuko dugu: magia, magia zuria eta magia beltza. Eta bukatzeko, gure mito baten bitartez, ongi ikusiko dugu magiaren eragina

Orain, «aire» elementuarekin hasiko gara eta, beraz, sorginekin batera hegaka ibiliko gara. Bukaeran sorginen botere inguruko mito ezagun bat kontatuko dizut, «Sorgin Gaiztoa»

Jausika ibiltzen diren Zuberoko Maskaraden pertsonaiak aipatu behar ziren! Eta horretarako, gaur ere Joseba Aurkenerena gonbidatu dut, ihauteriaz zaletasun handia duen idazlea. Eta laguna.

Baxe Nafarroko Libertimenduaz hitz egingo digu gure gonbidatuak: Joseba Aurkenerena, gure kulturaz eta mitologiaz zaletua den idazlea. Libertimendua eta haren pertsonaiak eta esanahiak.

Leku anitzetan ospatzen dira ihauteriak eta oso bereziak dira Altsasukoak. Bertan Momotxorroez mintzatuko naiz eta haien eta beste pertsonaien sinbologia aipatuko dut.

Ihauteriak, urtero egiten diren erritualak dira eta Euskal Herrian nonahi ospatzen dira, hirietan eta herrietan. Eta oso ezberdinak dira. Ihauteriak zer diren aipatuko dut.

Itsasoa « ur » elementua da baita. Eta batzuetan elementuak gehiegizko bihurtzen dira, itsasoa baita. Orduan, « Traganarru » jeinua agertzen da eta « Hiru olatuak » elezaharrak kontatuko digu dakarren arriskua.

« Ur » elementua emozioekin loturik dago, eta berriz agertuko dira gure Lamiak. « Lamia ezkongaia » mitoak kontatuko digu bi munduak, egunekoa eta gauekoa, gizakiena eta mitologikoa, bateraezinak direla.

“Ur” elementuarekin jarraituko dugu eta nor aurkituko dugu erreka ondoren ilea orrazten? Lamiak. Eta « Ligiko zubia » mitoak kontatuko digu zer gertatzen den Lamiek zubia egiten dutenean.

Urte berri bat! Ongi hasteko “ur” elementua eta antzinako ohitura zaharra. Bukatzeko, mundu magikora murgilduko gara «Animaliak mintzo ziren garaian» ipuinarekin.

Eta urtea bukatzeko «Olentzero» gonbidatu dut! Haren sinbologia, nondik-norakoa eta, jakina, haren mitoa!!!

«Gorri» kolorearekin, hots, suarekin jarraituz, Behigorri eta Zezengorriz mintzatuko naiz. Bukaeran, haiekin loturiko elezahar bat kontatuko dizut : «Zezengorriko haitzuloa».

Abenduan sartu garenez eta Olentzero hurbiltzen ari denez, «su» elementuarekin hasiko naiz. Sua, sukaldea, etxea… Eta «Galtzagorriak» kontatuko dizut.